We kennen angst voor spinnen, angst voor de dood, hoogtevrees, bang in het donker… In dat rijtje hoort ook angst om te spreken voor publiek. Volgens onderzoek van Jim Arthur Peterson, een Amerikaanse professor die voor zijn studenten, en voor iedereen die er wil van leren, een website beheert over ‘speech topics’, staat de spreekangst op nummer één bij de zogenaamde ‘sociale fobieën’. Naar schatting 12 % van de actieve bevolking zou last hebben van één van die ‘angsten’. En daarvan worstelt 1 op 5 met – 19 % – met spreekangst.

Gaat het om spreekangst voor grote groepen, of ook als iemand een kleine vergadering toespreekt? Meestal vergroot de schrik, soms tot lichte paniek, als er meer publiek in de zaal zit. Is er verschil als men spreekt voor bekenden – een speech op een familiejubileum – of voor onbekenden? Zeker. Sommigen zetten schitterende speeches neer voor familie, maar huiveren bij het idee om dit te doen voor een groep onbekende zakenlui. Is er een verschil tussen spreken voor een camera en spreken voor een zaal? Zeker, een camera intimideert de meest taalvaardige spreker nog meer dan een levend publiek.

Bestaat er een recept om spreekangst te overwinnen? Zeker. Er bestaan er veel. Werken die recepten? Soms. Wanneer werken ze dan wél? Dat hangt van verschillende factoren af, zoals de ernst van de ‘kwaal’, de motivatie van de leerling, de kennis, de ervaring en het geduld van de leraar. Heeft het met talent te maken? Natuurlijk, dat is zeker een belangrijk element. Nog belangrijker is de overtuiging. Welke overtuiging? De overtuiging dat je ondanks angst toch een goede spreker kan zijn. Dat talent maar een deel van het verhaal is, en dat een gezonde dosis zelfvertrouwen de hefboom is om een goede spreker te worden.

Al wie zich duidelijk kan uitdrukken in een gewoon gesprek, één op één, of in een kleine groep mensen die men kent, kan leren spreken voor publiek. De voorwaarden om dit goed te doen zijn eenvoudig, de technieken zijn talrijk, onuitputtelijk, je vindt meer dan 2500 – Engelstalige – tips op http://www.speech-topics-help.com.

Basisvoorwaarden: scoor jezelf tussen 0 en 10

1. Wil je het écht leren?                                                                                              1-2-3-4-5-6-7-8-9-10

2. Durf je jezelf kwetsbaar opstellen voor een groep? (fouten maken mag)               1-2-3-4-5-6-7-8-9-10

3. Beheers je in een ‘gewoon’ gesprek de taal voldoende? (moedertaal)                    1-2-3-4-5-6-7-8-9-10

4. Geloof je dat je ondanks stress een behoorlijke speech zou kunnen neerzetten?   1-2-3-4-5-6-7-8-9-10

Op de eerste vraag is een 10 noodzakelijk, op de volgende vragen is een 7 of meer O.K. Spreken voor publiek kan je leren, ondanks de ‘schrik’ die veel mensen hebben (in deze link zie je dat je niet alleen bent).  Het is zoals fluitend door een donker bos gaan als je bang bent.  Je gaat er dapper door, en je voelt de adrenaline stromen, je voelt de blikken van de wilde dieren die er niet zijn, maar je overwint je angst niet écht, je mag bang zijn, en toch ga je door. Zo werkt het ook met speeches geven. Je stapt op het podium, en je gaat door, niet meer bang van bang. Het goede nieuws is: als je goed scoort op de vier basisvoorwaarden is dat snel aan te leren. Ik wens je hiermee veel succes, je kan moed en informatie putten in deze bronnen:

http://www.statisticbrain.com/fear-of-public-speaking-statistics/

http://www.speech-topics-help.com

De ex-CEO van Bull die haar bedrijf succesvol liet groeien is een mama. Moeder van vijf kinderen, een jonge vijftiger (52) die op dit moment, eind april, overstapt naar Ericsson. Als CEO natuurlijk. Saskia is zeer consequent in haar columns in ‘De Tijd’, haar televisieoptredens, haar contacten met Nelie Kroes, haar boek ‘Iedereen Baas’. Ze heeft het over ‘nieuw leiderschap’. “We moeten uit onze ivoren toren komen en coaches worden… opleiding en ontwikkeling centraal stellen en onze medewerkers zelfstandig maken.”

Door zich regelmatig te ontspannen (vrijdagnamiddagen, week-ends en vakanties houdt zij écht vrij) kan ze dit tempo aanhouden. Niet tot haar zeventigste zoals ze zelf zegt. Ze is tenslotte nog jong, een babyboomer van 52. Gepokt en gemazeld in de IT-business en toch een fanatieke people manager. Zij ziet  “IT als stimulans om menselijker te managen.” Haar enthousiasme hierover deelt ze in haar boek ‘Iedereen baas’  waar ze uitlegt dat we vanaf 2016 met vier generaties zullen samenwerken in de bedrijfswereld. De Z-generatie, geboren na 1992, is op komst, en die slikken niet zo maar een hiërarchisch bevel (vraag het aan de leraren en professoren aan de universiteit, die zijn verplicht zich aan te passen aan de Z-ters, een factor in het stijgend burn-out percentage misschien…). De generatie Y (° 1980-1992) maakt het de huidige managers al niet zo gemakkelijk en toch wordt de uitdaging: hoe houden we die vier generaties samen vrolijk gemotiveerd? Door nieuw leiderschap dus. Saskia Van Uffelen haar voorbeeldfunctie is belangrijk, haar communicatie hierover ook. We weten nu dat het in 2014 en in de toekomst mogelijk is hard te werken, veel verantwoordelijkheid te nemen, een bedrijf en een gezin te leiden, en dat allemaal te relativeren. Saskia, une grande dame, die ons nog lang mag inspireren. Wij wensen haar succes met haar nieuwe uitdaging bij Ericsson, die gelukzakken!

PS. Als coach, speaker en trainer, als babyboomer en vader van twee Y-generatieleden, zie ik in veel bedrijven en organisaties veelbelovende synergie ontstaan. Voorwaarde: een open geest en de kunst om minder oordelend te zijn langs beide kanten. Openheid, passie en het delen van informatie maakt mensen enthousiast, de E van PACE.

Ter info het generatie-overzicht

Babyboomers:  ° 1946 – 1964   Generatie X: ° 1965 – 1979  Generatie Y: ° 1980 – 1992  Z-ters: vanaf 1993